مراحل ساخت ساختمان شامل پنج بخش کلی می باشد که عبارتند از: تهیه نقشه معماری و اخذ گواهی مجوز ساخت ساختمان، سفت کاری ساختمان و اجرای فونداسیون، تاسیسات ساختمان، نازک کاری ساختمان و گواهی پایان ساخت ساختمان. در این بخش می خواهیم به بررسی بخش های مختلف ساخت ساختمان بپردازیم. با شناخت بخش های مختلف ساخت یک ساختمان و برنامه ریزی دقیق جزییات هر یک از این بخش ها می توانیم با هزینه کرد بهینه بتوانیم و در بهترین شرایط زمانی بتوانیم ساخت ساختمان را نهایی کنیم. ساختمان سازی براساس برنامه ریزی و محاسبه دقیق و برنامه از پیش تعیین شده و در واقع چارت زمانی و هزینه ای مشخص می تواند مجری را در ساخت اصولی ساختمان یاری نماید.
با تهیه جدول زمانبندی مراحل و جزییات ساخت یک ساختمان می توانیم با دیدی باز و با مدیریت زمان و هزینه ساخت ساختمان را در بهینه ترین زمان و هزینه ممکن به سرانجام برسانیم. در ادامه به بررسی گام به گام مراحل ساخت یک ساختمان می پردازیم.
فهرست مطالب
Toggleمراحل ساخت ساختمان
همانطور که گقته شد، مراحل کلی ساخت یک ساختمان به پنج مرحله کلی تقسیم می شود.
آی بس نمایندگی کاشی سمنان و کاشی الوند، نمایندگی چینی بهداشتی مروارید
مرحله اول : تهیه نقشه معماری و اخذ گواهی مجوز ساخت ساختمان
مراحل ساخت ساختمان با فعالیت هایی پیش از ساخت آغاز می شوند. مرحله پیش از ساخت ساختمان شامل مواردی مانند تهیه نقشه و اخذ مجوزهای قانونی اولیه می باشد. پیش از آغاز ساخت ساختمان نیاز است که از شهرداری جواز ساخت و ساز را دریافت کنیم. به مجوز ساخت و ساز پروانه ساخت گفته می شود. در پروانه ساخت اطلاعات مختلفی از جمله مشخصات مالک، نوع اسکلت ساختمان و تعداد طبقات آمده است.
برای این کار ابتدا باید به شهرداری مراجعه کنید و با ارائه کردن مدارک مالکیت خود، عوارض شهرداری ملک را به صورت کامل پرداخت کنید. در مرحله بعدی بازرسین شهرداری از ملک بازدید کرده و با مشخص کردن حد و حدود آن، تعیین می کنند که تا چند طبقه برای ساخت ساختمان مجاز هستید. همچنین ملک را با طرح های تفصیلی و یا طرح های شهری تطابق می دهند و در صورت نیاز مشخص می کنند که تا چه اندازه باید در هنگام ساخت ساختمان مورد نظر عقب نشینی کرد.
پس از صدور پروانه ساخت، در مراحل ساخت ساختمان، مرحله ترسیم پلان یا نقشه کلی ساختمان است. این نقشه شامل پلان معماری، پلان سازه و پلان تاسیسات میشود و تمام جزئیات در آن ترسیم شدهاند. چنین پلانهایی را برای کل سازه و تمام طبقات تهیه میکنند و عموما توسط مهندسان طراح ترسیم میشوند. طراحان میبایست نقشهها را بر اساس ضوابط و مقررات ساختمانی موجود تهیه کنند تا در نهایت به تایید مهندسان ناظر تحت نظر نظام مهندسی برسند و بدین ترتیب امکان اجرای آنها به لحاظ قانونی فراهم شود.
مرحله دوم: سفت کاری ساختمان و اجرای فونداسیون
مراحل ساخت ساختمان در مرحله اجرای ساختمان به دو بخش سفت کاری و نازک کاری تقسیم می شود. مرحله سفت کاری خود به چند مرحله تقسیم می شود.
تخریب و پاکسازی محیط ساخت و ساز (سایت)
به زمین تعیین شده برای ساخت ساختمان، سایت گفته می شود. برای آغاز به کاری اجرای ساخت ساختمان، باید در ابتدا محیط و فضایی که قرار به ساخت ساختمان است، پاکسازی شود. معمولا ساختمان ها در زمین هایی ساخته می شود که پیش از این ساختمان قدیمی بود و هدف از این کار تخریب ساختمان قدیمی و ساخت ساختمانی جایگزین آن می باشد. در این صورت اولین کاری که باید انجام دهیم، تخریب و خالی کردن زمین می باشد. به طور کلی پیش از آغاز به کار ساخت ساختمان باید تمامی موانع ساخت ساختمان پاکسازی شود. برای این کار معمولا از ماشین آلات ساختمانی مانند بولدوزر و بیل مکانیکی استفاده می شود.
گودبرداری
در مراحل ساخت ساختمان، به نوعی اولین اقدام اجرایی، مرحله گودبرداری می باشد. پس از اینکه زمین آماده اجرای عملیات شد، به مرحله گودبرداری میرسیم که پیشنیاز اجرای فونداسیون است. گودبرداری به فرآیندی گفته میشود که در آن با استفاده از تجهیزات و ماشین آلات گودبرداری، زمین را مطابق با نقشه حفاری میکنند. هدف اصلی از این مرحله، برداشتن سطح طبیعی زمین و دستیابی به خاک سفت و اجرای پروژه ساختمان بر بستر این خاک است.
به طور کلی، گودبرداری اصولی نیازمند تجربه، دانش فنی و رعایت استانداردهای ایمنی است. همچنین برای اجرای صحیح عملیات گودبرداری ساختمان، با توجه به تاثیرات آن بر روی زمین و سازههای اطراف، ضروری است هماهنگیهای لازم با متخصصین مربوطه انجام شود تا از وقوع حوادث ناگوار جلوگیری به عمل آید.
مراحل ساخت ساختمان – فونداسیون
پس از انجام گودبرداری به اجرای فونداسیون یا پی ساختمان میرسیم که محل اتصال ساختمان و زمین است. طراحان سازه در طراحی پی ساختمان، با توجه به عوامل مختلفی مانند شرایط خاک و وزن سازه، از میانانواع فونداسیون یکی را انتخاب کرده و در طراحی خود از آن استفاده میکنند. از آنجایی که فونداسیون یکی از بخشهای اصلی سازه محسوب میشود و پایداری کل ساختمان به آن بستگی دارد، میبایست به کیفیت ساخت و تهیه مصالح مرغوب اهمیت زیادی داد.
ستونها و تیرها
در مراحل ساخت ساختمان پس از احداث فونداسیون، نوبت به اجرای ستونها و تیرها میرسد؛ اعضایی که اساسیترین عناصر سازه محسوب شده و وزن ساختمان را به فونداسیون منتقل میکنند. پیش از ساخت سقف اول، ابتدا ستونهایی که به فونداسیون متصل شدهاند، اجرا میشوند و سپس عملیات اجرای تیرها انجام میشود. تیرها نیز در سازه وظیفه انتقال سایر نیروها به ستونها را دارند.اجرای تیرها و ستونها در ساختمان سازی چند مرحله دارد که شامل آرماتور بندی، قالب بندی و بتن ریزی میشود. پس از گیرش اولیه بتن نیز قالب برداری صورت گرفته و در نهایت فرایند عملآوری بتن را انجام میدهند.
دال در مراحل ساخت ساختمان
پس از احداث تیرها و ستونها، مرحله اجرای دال بتنی انجام میشود. این دالهای افقی از بتن مسلح ساخته میشوند و عموما بین ۱۰ تا ۵۰ سانتیمتر ضخامت دارند. دالها عنصری در سازه هستند که هدف از آنها ایجاد سطوح افقی مسطح مانند کف و سقف است.
گفتنی است همزمان با اجرای هر سقف، راه پله را نیز مطابق با نقشه اجرا میکنیم تا بتوان به طبقات بالایی دسترسی داشت. برای ساخت راه پله به آرماتور بندی نیاز داریم.
دیوارچینی
حال که اسکلت ساختمان به طور کامل شکل گرفته است و سقفها نیز اجرا شدهاند، نوبت به دیوارچینی میرسد. دیوارچینی و نصب چارچوب درب و پنجره آخرین مرحله از سفت کاری ساختمان است. دیوارها به طور کلی شامل دیوارهای پیرامونی و تیغههای جداکننده میشوند. مجری پروژه میتواند انواع مختلفی از بلوکها یا آجرها را برای این منظور به کار ببرد که از بهترین مصالح برای دیوارچینی میتوان به آجر سفالی و بلوک سفالی اشاره کرد. همچنین از ملات سیمان، شن و ماسه برای نگه داشتن آجرها بهره میبرند. البته باید توجه داشت برخی دیوارها مانند دیوار برشی به عنوان دیوارهای باربر عمل میکنند که از ابتدای اجرای سازه و با توجه به پلانهای ساختمان اجرایی میشوند.
مرحله سوم در مراحل ساخت ساختمان: تاسیسات ساختمان
آخرین مرحله از مراحل ساخت ساختمان پیش از آغاز نازک کاری ساختمان، مرحله تاسیسات ساختمان می باشد. در این مرحله کمدهای دیواری فرم داده می شوند و چارچوب آنها نصب می شود، کانال کشی سیستم های تهویه مطبوع انجام می گیرد، لوله کشی گاز، لوله کشی آب و فاضلاب، شوفاژ، هود و غیره هم انجام می شود. همچنین برای برق ساختمان نیز لوله گذاری می کنند تا در مراحل بعدی سیم کشی ها انجام بگیرند. از طرف دیگر شیب بندی پشت بام، کف ساختمان، پارکینگ و انبار و نیز ایزولاسیون سرویس بهداشتی و آشپزخانه هم یکی یکی انجام می شوند.
شمشه کشی، اندودکاری و سفیدکاری دیوارها
اولین مرحله از نازک کاری ساختمان این مرحله است که طی آن ابتدا ناهمواریهای سطح دیوارها را با استفاده از شمشه برطرف میکنند. سپس این سطوح را با مخلوط گچ و خاک میپوشانند. بعد از خشک شدن گچ و خاک، دیوارها را با استفاده از ملات گچ و آب سفیدکاری میکنند.
نقاشی
در این مرحله برای زیباسازی فضای داخلی ساختمان، آن را رنگآمیزی میکنند که میتواند مطابق با سلیقه مجری یا مالک انجام شود.
قرنیز دیوارها
قرنیز یک بخش نواری مانند از چوب، سنگ، پلاستیک یا برخی مواد دیگر است که در امتداد پایین دیوار نصب میشود. قرنیز علاوه بر ارائه ظاهری زیبا، میتواند از وارد آمدن آسیب به قسمت پایین دیوار جلوگیری کند.
کفسازی
کفسازی ساختمان را معمولا ابتدا با استفاده از لایهای از ملات نرم انجام میدهند تا سطحی هموار به دست آید؛ سپس روی آن با سرامیک یا مصالحی دیگر فرش میشود.
کاشی کاری
میزان اجرای این مرحله از نازککاری نیز مانند برخی دیگر از مراحل نازککاری بستگی به نظر مجری یا مالک ساختمان دارد. امروزه عموما تمام دیوارهای سرویس های بهداشتی و آشپزخانه را با استفاده از کاشی می پوشانند.
عایق کاری و ایزوگام
در مرحله عایقکاری بخش هایی از ساختمان را که در معرض رطوبت قرار دارند، عایق یا ایزوگام میکنند تا از وارد آمدن خسارت به سازه جلوگیری شود. ساختمان را میتوان در برابر صوت و حرارت نیز عایق کرد که این موارد بسته به استانداردهای موجود صورت می گیرند.
نمای ساختمان در مراحل ساخت ساختمان
نمای ساختمان یکی از بخشهای معماری سازه است و مهندس معمار آن را طراحی میکند. در انواع نمای ساختمان از مصالح مختلفی مانند سنگ، آجر، استیل گالوانیزه و چوب استفاده می شود. برای اجرای نمای ساختمان به بستن داربست نیاز داریم که می بایست در هزینه ها لحاظ شود.
مرحله آخر: گواهی پایان ساخت ساختمان
و در نهایت به مرحله گواهی پایان ساخت ساختمان می رسیم که پایان عملیات ساختمانی به صورت استاندارد را مورد تایید قرار می دهد و در واقع بدون وجود این گواهی امکان فروش و نقل و انتقال ساختمان وجود ندارد.